ویلنیوس (Vilnius)

ویلنیوس، پایتخت لیتوانی و بزرگترین شهر در کشورهای حوزه بالتیک، شهری است که در هر گوشه اش ردپای تاریخ، فرهنگ و نوآوری دیده می شود. این شهر که به اورشلیم شمال و پایتخت سبز اروپا برای سال 2025 ملقب است، مقصدی جذاب برای گردشگرانی است که به دنبال تجربه ای متفاوت و غنی در قلب اروپا هستند. ویلنیوس با معماری باروک خیره کننده، دانشگاه های معتبر و نقش پیشرو در صنعت فین تک، ترکیبی بی نظیر از گذشته و آینده را به نمایش می گذارد.

ویلنیوس، قلب تپنده لیتوانی، در محل تلاقی رودخانه های ویلنیا (Vilnia) و نریس (Neris) در جنوب شرقی لیتوانی قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد این شهر، آن را به نقطه ای استراتژیک در طول تاریخ تبدیل کرده است. نام شهر ویلنیوس از رودخانه ویلنیا گرفته شده است؛ رودی که به معنای موج دار یا جریان تند است و در نزدیکی تپه قلعه به رودخانه نریس می پیوندد. این ارتباط با آب، از همان آغاز، نقش مهمی در شکل گیری و توسعه شهر ایفا کرده است.

ویلنیوس در یک نگاه: جغرافیای خاص و نام های تاریخی

تاریخچه ویلنیوس سرشار از نام های متنوع است که هر یک بازتابی از دوران های مختلف و فرهنگ های گوناگونی هستند که در این سرزمین زندگی کرده اند. نام هایی مانند ویلنا (Vilna) در لاتین، ویلنو (Wilno) در لهستانی، و ویلن (Vilne) در ییدیش، نشان دهنده تنوع قومی و مذهبی این شهر در طول قرون متمادی است. این تنوع، ویلنیوس را به بابل جدید اروپا تشبیه کرده است، شهری که زبان ها و آداب و رسوم متعددی را در خود جای داده بود. همچنین، لقب اورشلیم شمال به دلیل حضور پررنگ و نقش حیاتی جامعه یهودی در توسعه فرهنگی و علمی شهر، به ویلنیوس داده شده بود. امروز ویلنیوس، نه تنها بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر در کشورهای بالتیک است، بلکه به عنوان نمادی از مقاومت، بازسازی و پیشرفت در شرق اروپا شناخته می شود.

داستانی از اعماق تاریخ: فراز و نشیب های ویلنیوس

تاریخ پرفراز و نشیب ویلنیوس، آینه ای از دوران های شکوه و چالش هایی است که این شهر از دوران سنگی تاکنون پشت سر گذاشته است. از افسانه های باستانی گرفته تا استقلال مدرن، هر دوره، لایه ای جدید به هویت ویلنیوس اضافه کرده است.

افسانه گرگ آهنی و بنیان گذاری شهر

ریشه های ویلنیوس در افسانه ای کهن و جذاب گره خورده است که از بنیان گذاری آن توسط دوک بزرگ گدیمیناس (Gediminas) در اوایل قرن چهاردهم میلادی سخن می گوید. روایت ها حاکی از آن است که گدیمیناس در حال شکار در دره شوِنتاراگیس (Šventaragis) در کنار رود ویلنیا بود که شب هنگام، خواب گرگی آهنین را دید که بر فراز تپه ای زوزه می کشد. کاهن اعظم شهر، لیزدیکا (Lizdeika)، این رویا را تعبیر کرد که در این مکان قلعه و شهری بنا خواهد شد که پایتخت سرزمین های لیتوانی و محل سکونت فرمانروایان آن خواهد بود و آوازه افتخاراتش در سراسر جهان طنین انداز خواهد شد. گدیمیناس با پیروی از این پیشگویی، دو قلعه در آنجا ساخت و در حدود سال ۱۳۲۳ میلادی، ویلنیوس را به عنوان پایتخت خود اعلام کرد.

مرکز دوک نشین بزرگ لیتوانی

ویلنیوس در دوران دوک نشین بزرگ لیتوانی، به سرعت رشد کرد و به یک مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مهم تبدیل شد. پس از مسیحی شدن لیتوانی در سال ۱۳۸۷، ویلنیوس حقوق شهری ماگدبورگ (Magdeburg rights) را دریافت کرد که به ساکنان آن امکان مدیریت خودگردان و توسعه اقتصادی را می داد. در قرن شانزدهم، با تأسیس دانشگاه ویلنیوس در سال ۱۵۷۹ توسط دوک بزرگ استفان باتوری (Stephen Báthory)، این شهر به یکی از مهمترین مراکز دانشگاهی و علمی در اروپای شرقی تبدیل شد. این دوران، عصر طلایی ویلنیوس محسوب می شود که در آن شهر با جذب صنعتگران، بازرگانان و مهاجران از شرق و غرب، شکوفایی بی نظیری را تجربه کرد.

دوران چندفرهنگی و همزیستی

تاریخ ویلنیوس همواره با همزیستی فرهنگ ها و مذاهب مختلف همراه بوده است. در قرون وسطی و رنسانس، این شهر میزبان جوامع بزرگی از یهودیان، لهستانی ها، روس ها، آلمانی ها و بلاروس ها بود. این تنوع فرهنگی به قدری چشمگیر بود که منابع معاصر، ویلنیوس را به بابل اروپا تشبیه می کردند. محله های جداگانه برای هر جامعه شکل گرفت و هر گروه به سهم خود در غنای فرهنگی و اقتصادی شهر سهیم بود. ویلنیوس به مرکزی برای تلاقی ایده ها، هنرها و سنت ها تبدیل شد که میراثی غنی و چندوجهی را از خود به جا گذاشت.

چالش ها و اشغال ها

دوران شکوفایی ویلنیوس اغلب با دوره هایی از جنگ، اشغال و ویرانی قطع می شد. این شهر بارها مورد هجوم شوالیه های توتونیک، نیروهای امپراتوری روسیه و سوئد قرار گرفت. در پی تجزیه لهستان-لیتوانی در اواخر قرن هجدهم، ویلنیوس تحت حاکمیت امپراتوری روسیه قرار گرفت. در دوره بین دو جنگ جهانی نیز، ویلنیوس برای مدتی توسط لهستان اشغال شد و سپس به لیتوانی بازگردانده شد، اما طولی نکشید که در جنگ جهانی دوم به اشغال نازی ها درآمد و سپس به مدت نیم قرن تحت سلطه شوروی قرار گرفت. این اشغال ها ضربات جبران ناپذیری به زیرساخت ها و بافت جمعیتی شهر وارد کرد، به ویژه جامعه یهودی ویلنیوس که پیش از جنگ جهانی دوم یکی از بزرگترین و پررونق ترین جوامع یهودی اروپا بود، در هولوکاست تقریباً به طور کامل از بین رفت.

استقلال دوباره و تولد مدرن

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ویلنیوس بار دیگر فرصت یافت تا هویت مستقل خود را بازیابد. در ۱۱ مارس ۱۹۹۰، شورای عالی جمهوری سوسیالیستی شوروی لیتوانی، استقلال خود را از اتحاد شوروی اعلام کرد. اگرچه این اقدام با مقاومت و حمله نیروهای شوروی در ژانویه ۱۹۹۱ همراه بود که منجر به کشته شدن ۱۴ غیرنظامی شد، اما اراده مردم لیتوانی برای استقلال خلل ناپذیر بود. در نهایت، اتحاد شوروی در سپتامبر ۱۹۹۱ استقلال لیتوانی را به رسمیت شناخت. از آن زمان، ویلنیوس به سرعت به شهری مدرن، پویا و اروپایی تبدیل شده است. بسیاری از ساختمان های تاریخی بازسازی شده اند و محله های تجاری جدیدی مانند مرکز شهر جدید (New City Centre) در کرانه شمالی رود نریس ساخته شده اند. ویلنیوس در سال ۲۰۰۹ به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا و برای سال ۲۰۲۵ نیز به عنوان پایتخت سبز اروپا انتخاب شده است که نشان از توانایی این شهر در ترکیب میراث تاریخی با پیشرفت های مدرن و پایداری زیست محیطی دارد.

گنجینه های معماری: قلب قدیمی ویلنیوس و فراتر از آن

ویلنیوس به دلیل معماری چشمگیر خود، به ویژه سبک باروک، شهرت جهانی دارد. این شهر یکی از بزرگترین و بهترین شهرهای قدیمی حفظ شده در اروپای شمالی، شرقی و مرکزی است و در سال 1994 به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بازدید از این شهر، سفری به میان قرون و اعصار است.

شهر قدیمی ویلنیوس (میراث جهانی یونسکو)

شهر قدیمی ویلنیوس با مساحت حدود ۳.۶ کیلومتر مربع، گنجینه ای از سبک های معماری مختلف است. خیابان های باریک و سنگ فرش شده، میدان های وسیع و ساختمان هایی با قدمت چند قرن، فضایی جادویی را ایجاد کرده اند. این منطقه مجموعه ای از سبک های معماری گوتیک، رنسانس، باروک و کلاسیک را در خود جای داده است. سبک باروک ویلنیوسی که ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد، در بسیاری از کلیساها و ساختمان های شهر به وضوح دیده می شود. خیابان پیلیس (Pilies Street)، شریان اصلی شهر قدیمی، کاخ دوک های بزرگ لیتوانی را به تالار شهر ویلنیوس متصل می کند. در این خیابان و میدان های اطراف آن، کاخ های اشراف، کلیساها، مغازه ها و کارگاه های صنعتگران قدیمی به چشم می خورند.

برخی از مهمترین بناهای مذهبی شهر عبارتند از:

• کلیسای سنت آنه (St. Anne’s Church): این کلیسای گوتیک با آجرکاری های قرمز رنگ و طراحی پیچیده، یکی از شاهکارهای معماری گوتیک در منطقه بالتیک محسوب می شود.
• کلیسای سنت پیتر و پاول (St. Peter and St. Paul’s Church): این کلیسا که نمونه ای بی بدیل از سبک باروک داخلی است، با بیش از ۲۰۰۰ مجسمه گچی سفید تزئین شده و شکوهی خیره کننده دارد.
• کاخ دوک های بزرگ لیتوانی (Palace of the Grand Dukes of Lithuania): این کاخ بازسازی شده، نمادی از عظمت تاریخی لیتوانی است و امروزه به عنوان موزه و مرکز فرهنگی مورد استفاده قرار می گیرد.

جمهوری اوژوپیس: جمهوری هنرمندان و روحی آزاد

در شرق شهر قدیمی، محله ای منحصر به فرد به نام اوژوپیس (Užupis) قرار دارد که در سال ۱۹۹۷ به طور خودمختار اعلام استقلال کرد. این محله هنری و بوهمی، که معنای نامش فراز رودخانه است، پرچم، رئیس جمهور، پول و حتی قانون اساسی ۴۱ بندی خاص خود را دارد. این قانون اساسی که به چندین زبان بر روی دیواری در محله نصب شده، بندهای جالب و گاهی طنزآمیزی دارد که بر آزادی، خلاقیت و حق شاد بودن تأکید می کند. اوژوپیس با گالری های هنری، کافه های دنج و فضای هنری خود، پناهگاهی برای هنرمندان و افراد با روحیه آزاد است و بازدید از آن تجربه ای فراموش نشدنی را رقم می زند. مجسمه فرشته ای که شیپور می نوازد در میدان اصلی اوژوپیس، نماد آزادی هنری این جمهوری خودخوانده است.

سایر نقاط دیدنی و نمادها

علاوه بر شهر قدیمی و اوژوپیس، ویلنیوس جاذبه های دیگری نیز دارد که هر کدام داستان خاص خود را روایت می کنند:

• تپه سه صلیب (Three Crosses Hill): این تپه که نمادی از ایثار و مقاومت مسیحیت در لیتوانی است، سه صلیب بزرگ را بر بلندای خود جای داده است. افسانه ها حاکی از آن است که این صلیب ها به یاد کشیش های فرانسیسکن بنا شده اند که در زمان ورود مسیحیت به لیتوانی، در این مکان شکنجه و کشته شدند. از بالای این تپه، چشم اندازی پانورامیک و breathtaking از کل شهر ویلنیوس را می توان مشاهده کرد.
• برج گدیمیناس (Gediminas’ Tower): باقی مانده از قلعه بالایی ویلنیوس، این برج نمادی از تاریخ و استقلال لیتوانی است و از آنجا نیز می توان به منظره ای زیبا از شهر دست یافت.
• دروازه فجر (Gate of Dawn): تنها دروازه باقی مانده از دیوارهای دفاعی قدیمی ویلنیوس که دارای تصویری شگفت انگیز از مریم مقدس است. این تصویر به دلیل معجزات متعدد، به یکی از مهمترین مکان های زیارتی کاتولیک ها در اروپای شرقی تبدیل شده است.

شهر قدیمی ویلنیوس، با ترکیب منحصر به فرد سبک های معماری گوتیک، رنسانس و باروک، نه تنها به دلیل زیبایی خیره کننده اش، بلکه به دلیل حفظ بی نظیر بافت قرون وسطایی خود، شایسته عنوان میراث جهانی یونسکو است.

جاذبه های طبیعی و پارک ها: ویلنیوس، پایتخت سبز اروپا

ویلنیوس نه تنها یک شهر تاریخی و فرهنگی است، بلکه به دلیل فضای سبز وسیع و طبیعت بکر خود نیز شهرت دارد. این شهر که به حق لقب پایتخت سبز اروپا برای سال ۲۰۲۵ را به خود اختصاص داده، یکی از سبزترین پایتخت های قاره است.

بیش از ۶۸.۸ درصد از مساحت شهر ویلنیوس را فضاهای سبز شامل پارک ها، باغ های عمومی و مناطق حفاظت شده طبیعی پوشش می دهند. این نسبت چشمگیر، ویلنیوس را به مکانی ایده آل برای دوستداران طبیعت و فعالیت های فضای باز تبدیل کرده است.

پارک وینگیس (Vingis Park)

پارک وینگیس، بزرگترین پارک شهر، نقش مهمی در زندگی اجتماعی و تاریخی ویلنیوس ایفا کرده است. این پارک نه تنها مکانی محبوب برای پیاده روی، دویدن و دوچرخه سواری است، بلکه در دهه ۱۹۸۰، میزبان راهپیمایی های گسترده ای بود که به جنبش استقلال لیتوانی از اتحاد جماهیر شوروی کمک کرد. این پارک با جنگل های انبوه، مسیرهای پیاده روی زیبا و فضاهای باز وسیع، قلب سبز ویلنیوس محسوب می شود.

باغ های برناردینای (Bernardinai Gardens)

باغ های برناردینای که در نزدیکی شهر قدیمی و رودخانه ویلنیا قرار دارد، یک نمونه زیبا از بازسازی فضاهای تاریخی است. این باغ ها که در سال ۲۰۱۳ پس از بازسازی گسترده بازگشایی شدند، فضایی آرام و دلنشین را برای استراحت و تفریح فراهم می کنند. مسیرهای سنگ فرش شده، فواره های زیبا، و گل کاری های چشم نواز، این باغ ها را به یکی از محبوب ترین نقاط شهر برای ساکنان و گردشگران تبدیل کرده است.

دریاچه ها و رودخانه ها

علاوه بر رودخانه های ویلنیا و نریس که از مرکز شهر می گذرند، ویلنیوس دارای دریاچه های متعددی در حومه شمال شرقی خود است، از جمله دریاچه بالژیس (Balžis). این دریاچه ها و رودخانه ها فرصت های تفریحی متنوعی را ارائه می دهند. در تابستان، مردم می توانند در سواحل شنی دریاچه ها شنا کنند یا قایق سواری لذت ببرند. در زمستان های سرد، رودخانه ها و دریاچه های اطراف شهر یخ می زنند و به محلی محبوب برای فعالیت هایی مانند ماهیگیری در یخ تبدیل می شوند که تجربه ای منحصر به فرد و هیجان انگیز است.

فضای سبز گسترده و دسترسی آسان به طبیعت، ویلنیوس را به مقصدی جذاب برای کسانی تبدیل کرده است که به دنبال تعادل بین زندگی شهری و آرامش طبیعت هستند.

فرهنگ، هنر و جشنواره ها: نبض زنده شهر

ویلنیوس، شهری که در طول تاریخ همواره محلی برای تلاقی فرهنگ ها و هنرها بوده، امروزه نیز نبض زنده ای از خلاقیت و جشن های پرشور را در خود دارد. از موزه های غنی تا جشنواره های بین المللی، هر گوشه از این شهر داستانی هنری برای روایت دارد.

موزه ها و گالری ها

ویلنیوس میزبان مجموعه ای متنوع از موزه ها و گالری های هنری است که به نمایش تاریخ، فرهنگ و هنر لیتوانی و فراتر از آن می پردازند:

• موزه ملی لیتوانی (National Museum of Lithuania): این موزه که در مجموعه قلعه ویلنیوس قرار دارد، بزرگترین و قدیمی ترین موزه لیتوانی است و مجموعه ای جامع از آثار مربوط به تاریخ و فرهنگ لیتوانی را در خود جای داده است.
• موزه هنرهای کاربردی و طراحی (Museum of Applied Arts and Design): این موزه به نمایش هنر فولکلور، مذهبی و لباس های تاریخی می پردازد.
• موزه MO (MO Museum): یک موزه هنر مدرن که مجموعه ای از آثار هنری لیتوانیایی از دهه ۱۹۵۰ تا به امروز را شامل می شود و به دلیل معماری نوآورانه و نمایشگاه های جذابش شهرت دارد.
• موزه اشغال ها و مبارزات آزادی (Museum of Occupations and Freedom Fights): این موزه که در ساختمان سابق کا گ ب (KGB) قرار دارد، به قربانیان رژیم های توتالیتر در لیتوانی اختصاص یافته و تاریخ اشغال شوروی و مبارزات برای آزادی را روایت می کند.
• گالری ملی هنر (National Art Gallery): مجموعه ای از هنرهای لیتوانیایی قرن بیستم را در بر می گیرد و نمایشگاه های متنوعی از هنرمندان معاصر و کلاسیک برگزار می کند.
• مرکز هنرهای معاصر (Contemporary Art Centre): بزرگترین فضای هنری معاصر در کشورهای بالتیک است که نمایشگاه ها، سمینارها و اجراهای هنری بین المللی و محلی را برگزار می کند.

موسیقی و تئاتر

ویلنیوس صحنه زنده ای برای موسیقی و تئاتر است و هنرمندان بسیاری را از سراسر اروپا به خود جذب کرده است:

• تئاتر ملی اپرا و باله لیتوانی (Lithuanian National Opera and Ballet Theatre): این تئاتر میزبان اجراهای اپرا و باله کلاسیک و مدرن است.
• فستیوال جاز ویلنیوس (Vilnius Jazz Festival): یک رویداد سالانه مهم که علاقه مندان به جاز از سراسر جهان را جذب می کند.
• روز موسیقی خیابانی (Street Music Day): یک سنت سالانه که در آن خیابان های شهر به صحنه ای برای اجراهای موسیقی هنرمندان محلی و بین المللی تبدیل می شود.
• جشنواره ترانه و رقص لیتوانی (Lithuanian Song and Dance Festival): یک رویداد عظیم و چهارساله که حدود ۳۰ هزار خواننده و رقصنده فولکلور در پارک وینگیس گرد هم می آیند و به عنوان شاهکار میراث شفاهی و ناملموس یونسکو شناخته شده است.

ادبیات و چاپ

ویلنیوس نقش مهمی در تاریخ ادبیات و چاپ اروپای شرقی داشته است. فرانسیسک اسکارینا (Francysk Skaryna) در حدود سال ۱۵۲۰، اولین چاپخانه اروپای شرقی را در ویلنیوس تأسیس کرد و اولین کتاب چاپی دوک نشین بزرگ لیتوانی را منتشر نمود. دانشگاه ویلنیوس نیز نقش مهمی در توسعه ادبیات لیتوانیایی ایفا کرده است. خیابان لیتِراتو (Literatų gatvė) در شهر قدیمی، دیوارهایش با بیش از ۲۰۰ کاشی و پلاک مزین شده اند که به یادبود نویسندگان مشهور لیتوانیایی و خارجی که در این شهر زندگی یا کار کرده اند، نصب شده اند.

جشنواره ها و مناسبت ها

ویلنیوس در طول سال میزبان جشنواره ها و رویدادهای فرهنگی متعددی است:

• نمایشگاه کازيوکاس (Kaziukas Fair): هر سال در اوایل ماه مارس به مناسبت جشن سنت کاسیمیر (Saint Casimir) برگزار می شود. این نمایشگاه سنتی و پر جنب و جوش، با صنایع دستی محلی، به ویژه شاخه های پالم عید پاک (Verbos) که با گل ها و گیاهان خشک تزئین شده اند، شناخته می شود.
• روزهای پایتخت (Capital Days): بزرگترین جشنواره موسیقی و فرهنگ ویلنیوس که در اواخر تابستان برگزار می شود.
• شب فرهنگی ویلنیوس (Vilnius Culture Night): یک شب در سال که موزه ها، گالری ها و فضاهای فرهنگی شهر تا دیروقت باز هستند و رویدادها و اجراهای ویژه برگزار می شود.
• روز سنت پاتریک (St. Patrick’s Day): هر سال در این روز، رودخانه ویلنیا به رنگ سبز درمی آید که یک منظره دیدنی و جذاب است.

این تنوع فرهنگی و هنری، ویلنیوس را به مقصدی زنده و الهام بخش برای هر بازدیدکننده ای تبدیل کرده است که به دنبال غرق شدن در دنیای هنر و جشن های اروپایی است.

ویلنیوس مدرن: اقتصاد، آموزش و نوآوری

ویلنیوس نه تنها یک شهر غرق در تاریخ و فرهنگ است، بلکه به سرعت خود را به عنوان یک مرکز مدرن اقتصادی، آموزشی و نوآوری در اروپا مطرح کرده است. این شهر با سرمایه گذاری های استراتژیک و توسعه زیرساخت های پیشرفته، به نمادی از پیشرفت و آینده نگری در منطقه بالتیک تبدیل شده است.

مرکز مالی و فناوری

ویلنیوس در سال های اخیر به یکی از پیشروترین مراکز فناوری مالی (فین تک) در اروپا تبدیل شده است. سیاست های حمایتی دولت لیتوانی و بانک مرکزی این کشور، از جمله مقررات انعطاف پذیر برای صدور مجوزهای پول الکترونیکی، باعث جذب شرکت های بزرگ بین المللی و استارت آپ های نوپا در این حوزه شده است. شرکت هایی مانند گوگل پیمنت لیتوانی (Google Payment Lithuania) و ریوولوت (Revolut) دفاتر مرکزی و عملیاتی مهمی در ویلنیوس ایجاد کرده اند.

علاوه بر فین تک، ویلنیوس در زمینه فناوری اطلاعات نیز پیشرفت های چشمگیری داشته است. این شهر دارای یکی از سریع ترین سرعت های اینترنت در جهان است که آن را به مکانی ایده آل برای شرکت های فناوری تبدیل کرده است. پارک فناوری ویلنیوس در پارک ساپیها (Sapieha Park) بزرگترین مرکز استارت آپ های فناوری در منطقه بالتیک و نوردیک است که شرکت های بین المللی، شتاب دهنده ها و مراکز رشد را گرد هم آورده است. این شهر در سال ۲۰۱۹ از سوی فای دی آی اینتلیجنس (fDi Intelligence) به عنوان شهر شماره یک در شاخص جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای استارت آپ های فناوری رتبه بندی شد.

ویلنیوس با سرمایه گذاری در حوزه های علمی و تحقیقاتی نیز نقش مهمی ایفا می کند. مرکز علوم و فناوری فیزیکی (FTMC)، بزرگترین موسسه تحقیقات علمی لیتوانی، در زمینه های فناوری لیزر، اپتوالکترونیک، فیزیک هسته ای و نانوتکنولوژی تخصص دارد. لیتوانی بیش از ۵۰ درصد سهم بازار جهانی در تولید لیزرهای فوق کوتاه را به خود اختصاص داده است که بسیاری از آنها توسط شرکت های مستقر در ویلنیوس تولید می شوند.

آموزش عالی

ویلنیوس به دلیل سیستم آموزش عالی قوی و دانشگاه های معتبر خود، به مرکزی برای دانشجویان بین المللی تبدیل شده است. دانشگاه ویلنیوس (Vilnius University)، قدیمی ترین و بزرگترین دانشگاه لیتوانی، در سال ۱۵۷۹ تأسیس شد و یکی از ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان در رتبه بندی جهانی QS است. این دانشگاه با ارائه برنامه های کارشناسی و کارشناسی ارشد به زبان های انگلیسی و روسی، و همچنین همکاری با دانشگاه های اروپایی، فرصت های آموزشی متنوعی را فراهم می کند.

علاوه بر دانشگاه ویلنیوس، این شهر میزبان چندین موسسه آموزش عالی دیگر نیز هست، از جمله:

• دانشگاه مایکل رومریس (Mykolas Romeris University): یک دانشگاه پیشرو در زمینه علوم اجتماعی و حقوق.
• دانشگاه فنی گدیمیناس ویلنیوس (Vilnius Gediminas Technical University): تمرکز بر مهندسی و فناوری.
• آکادمی موسیقی و تئاتر لیتوانی (Lithuanian Academy of Music and Theatre): مرکزی برای آموزش هنر و موسیقی.
• آکادمی هنرهای ویلنیوس (Vilnius Academy of Arts): یکی از مهمترین مراکز هنری منطقه.

وجود چنین موسسات آموزشی معتبری، نه تنها نیروی کار متخصص را برای صنایع رو به رشد شهر فراهم می کند، بلکه با جذب دانشجویان و محققان از سراسر جهان، به پویایی و چندفرهنگی بودن ویلنیوس می افزاید. بیش از ۵۷.۵ درصد از افراد ۲۵ تا ۳۴ ساله در لیتوانی دارای تحصیلات عالی هستند که نشان دهنده اهمیت آموزش در این کشور است.

ویلنیوس با این ترکیبی از نوآوری اقتصادی، زیرساخت های فناورانه پیشرفته و سیستم آموزش عالی ممتاز، به عنوان یکی از شهرهای آینده دار و پررونق اروپا شناخته می شود و فرصت های بی نظیری را برای زندگی، کار و تحصیل ارائه می دهد.

راهنمای سفر به ویلنیوس: نکات کاربردی

سفر به ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، می تواند تجربه ای فراموش نشدنی باشد. برای بهره مندی حداکثری از این سفر، آگاهی از نکات کاربردی مربوط به بهترین زمان سفر، ویزا، حمل و نقل، اقامت و هزینه ها ضروری است.

بهترین زمان سفر

ویلنیوس در تمام فصول سال جذابیت های خاص خود را دارد، اما بهترین زمان برای سفر بسته به علاقه مندی های شما متفاوت است:

• تابستان (ژوئن تا اوت): آب و هوا در این فصل گرم و دلپذیر است و روزها طولانی. کافه ها، رستوران ها و بارهای فضای باز فعال هستند و شهر پر از جشنواره ها و رویدادهای فرهنگی می شود. دمای هوا می تواند تا ۳۰ درجه سانتی گراد نیز برسد که برای گشت و گذار در شهر و لذت بردن از پارک ها ایده آل است.
• زمستان (دسامبر تا مارس): ویلنیوس در زمستان با پوشش برف، جلوه ای جادویی پیدا می کند. بازارهای کریسمس، اسکیت روی یخ و فرصت هایی برای ماهیگیری در یخ روی رودخانه های یخ زده، از جذابیت های این فصل هستند. البته دما می تواند تا منفی ۲۵ درجه سانتی گراد نیز کاهش یابد، بنابراین لباس گرم ضروری است.
• بهار و پاییز (آوریل-مه و سپتامبر-اکتبر): این فصول آب و هوایی معتدل تر و جمعیت کمتری از گردشگران را دارند. برگ ریزان پاییزی و شکوفه های بهاری، مناظر زیبایی را خلق می کنند و برای گشت و گذار آرام در شهر عالی هستند.

ویزای شینگن

لیتوانی یکی از کشورهای عضو پیمان شینگن است. بنابراین، برای سفر به ویلنیوس، شهروندان ایرانی نیاز به دریافت ویزای شینگن دارند. با دریافت این ویزا، می توانید به تمامی کشورهای عضو شینگن سفر کنید. مراحل درخواست ویزا شامل تکمیل فرم، ارائه مدارک شناسایی، مالی و شغلی، و مصاحبه در سفارت یا کنسولگری لیتوانی است.

حمل و نقل

ویلنیوس دارای سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد و گزینه های متنوعی برای گشت و گذار است:

• فرودگاه ویلنیوس (Vilnius Airport): بزرگترین فرودگاه لیتوانی است که حدود ۵۰ شهر را در ۲۵ کشور به هم متصل می کند. این فرودگاه تنها ۵ کیلومتر از مرکز شهر فاصله دارد و با قطار (مستقیم به ایستگاه راه آهن ویلنیوس) و اتوبوس های محلی به راحتی قابل دسترسی است.
• اتوبوس ها و ترولی باس ها: شبکه گسترده ای از اتوبوس ها و ترولی باس ها (اتوبوس برقی) در سطح شهر فعالیت می کنند. سیستم بلیط الکترونیکی کارتیه ویلنچیوی (Vilniečio Kortelė) به شما امکان می دهد با خرید کارت و شارژ آن در کیوسک ها یا آنلاین، از حمل و نقل عمومی استفاده کنید. اپلیکیشن موبایل نیز برای خرید بلیط موجود است.
• خودروهای برقی: ویلنیوس شهری دوستدار محیط زیست است و زیرساخت های مناسبی برای خودروهای برقی دارد. این شهر تعداد زیادی ایستگاه شارژ عمومی با توان بالا ارائه می دهد و شهرداری ویلنیوس مزایایی مانند پارکینگ رایگان در مناطق عمومی و امکان استفاده از خطوط ویژه (A-lane) در ترافیک را برای این خودروها در نظر گرفته است.
• قطار و جاده: ایستگاه راه آهن ویلنیوس یک قطب مهم است که خدمات مسافربری مستقیم به شهرهای اطراف و کشورهای همسایه مانند مینسک و کالینینگراد را ارائه می دهد. بزرگراه های اصلی لیتوانی نیز از ویلنیوس آغاز می شوند و این شهر را به شهرهای بزرگ دیگر مانند کاوناس (Kaunas) و کلایپدا (Klaipėda) متصل می کنند.

اقامت

ویلنیوس گزینه های اقامتی متنوعی را برای هر سلیقه و بودجه ای ارائه می دهد:

• هتل های لوکس: در شهر قدیمی، می توانید هتل های پنج ستاره با امکانات عالی و چشم اندازهای زیبا از اماکن تاریخی را پیدا کنید.
• هتل های میان رده و اقتصادی: بسیاری از هتل های سه و چهار ستاره و همچنین هتل های استاندارد و اقتصادی (یک و دو ستاره) در مناطق مختلف شهر، اقامتی راحت و با کیفیت ارائه می دهند.
• هاستل ها: برای مسافران با بودجه محدود، هاستل های مقرون به صرفه ای وجود دارد که اغلب در نزدیکی مراکز دیدنی قرار دارند و فضایی دوستانه برای ملاقات با دیگر مسافران فراهم می کنند.

هزینه های سفر

یکی از مزیت های سفر به ویلنیوس، هزینه های نسبتاً معقول تر آن در مقایسه با بسیاری از پایتخت های اروپای غربی است. هزینه اقامت، غذا، حمل و نقل و بازدید از جاذبه ها معمولاً پایین تر است. در شاخص بارومتر هزینه های شهر ۲۰۱۹ (City Costs Barometer 2019)، ویلنیوس به عنوان بهترین شهر اروپایی از نظر ارزش پولی برای بازدیدکنندگان رتبه بندی شد. این موضوع، ویلنیوس را به مقصدی جذاب برای مسافران ماجراجو و بودجه ای تبدیل می کند.

نکاتی برای بازدیدکنندگان

• تورهای پیاده روی رایگان: از تورهای پیاده روی رایگان که توسط راهنماهای محلی اداره می شوند، استفاده کنید تا با تاریخ و فرهنگ شهر عمیق تر آشنا شوید.
• چشیدن غذاهای محلی: غذاهای سنتی لیتوانیایی مانند سپلینای (Cepelinai) که نوعی کوفته سیب زمینی است و شالتیبارشچیای (Šaltibarščiai) که سوپ چغندر سرد است، را امتحان کنید.
• معاشرت با مردم محلی: ویلنیوس شهری دانشجویی و پر جنب و جوش است. از فرصت معاشرت با مردم محلی و دانشجویان برای کسب اطلاعات بیشتر و تجربیات اصیل استفاده کنید.

با رعایت این نکات، سفر شما به ویلنیوس نه تنها راحت تر و دلپذیرتر خواهد بود، بلکه می توانید از تمامی جنبه های این شهر شگفت انگیز نهایت لذت را ببرید.

گشت و گذار در اطراف ویلنیوس

سفر به ویلنیوس تنها به دیدن جاذبه های داخل شهر محدود نمی شود. مناطق اطراف ویلنیوس نیز گنجینه هایی از زیبایی های طبیعی و تاریخی را در خود جای داده اند که برای سفرهای یک روزه بسیار مناسب هستند. یکی از محبوب ترین این مقاصد، قلعه تراکای (Trakai Castle) و دریاچه گالوه (Galvė) است.

قلعه تراکای و دریاچه گالوه

قلعه تراکای، نگینی در دل آب های دریاچه گالوه، تنها حدود ۲۸ کیلومتر با ویلنیوس فاصله دارد و به راحتی با اتوبوس یا قطار قابل دسترسی است. این قلعه آجری قرمز رنگ که در قرن چهاردهم ساخته شده، زمانی یکی از مهمترین مراکز دفاعی و مسکونی دوک نشین بزرگ لیتوانی بوده است. امروزه، این قلعه به یک موزه تبدیل شده و بازدیدکنندگان می توانند در تالارهای تاریخی آن قدم زده و با گذشته پرشکوه لیتوانی آشنا شوند.

دریاچه گالوه که قلعه را احاطه کرده، مکانی فوق العاده برای فعالیت های آبی است. می توانید قایق های پارویی یا پدالی اجاره کنید و در آب های آرام دریاچه گالوه به گشت و گذار بپردازید. قایق سواری تا قلعه که در یک جزیره قرار دارد، تجربه ای فراموش نشدنی را برای شما رقم خواهد زد. چشم انداز قلعه از میان آب و جنگل های سرسبز اطراف، منظره ای خیره کننده و فتوژنیک است که بسیاری از بازدیدکنندگان را به وجد می آورد. در اطراف دریاچه، مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری نیز وجود دارد که فرصتی عالی برای لذت بردن از طبیعت بکر منطقه فراهم می کنند.

تراکای همچنین خانه جامعه کارائیته (Karaite) است، اقلیتی مذهبی و قومی با ریشه های ترکی که قرن ها پیش توسط دوک بزرگ ویتوتاس (Vytautas) به لیتوانی آورده شدند. رستوران های محلی تراکای غذاهای سنتی کارائیته، به ویژه کبینای (Kybynai) را ارائه می دهند که نوعی پیراشکی گوشت خوشمزه است و حتماً باید آن را امتحان کنید.

سایر جاذبه های نزدیک

علاوه بر تراکای، مناطق دیگری نیز در نزدیکی ویلنیوس وجود دارند که ارزش بازدید دارند. به عنوان مثال، قلعه مدینینکای (Medininkai Castle)، یکی از بزرگترین قلعه های دفاعی محصور در لیتوانی است که در نیمه اول قرن چهاردهم ساخته شد و امروزه به عنوان موزه مورد استفاده قرار می گیرد. این قلعه در منطقه ویلنیوس واقع شده و حدود ۳۰ کیلومتر با شهر فاصله دارد. بازدید از این قلعه فرصتی برای آشنایی با معماری و تاریخ دفاعی لیتوانی را فراهم می آورد.

در مجموع، ویلنیوس با جاذبه های متنوع خود و مناطق اطرافش، مقصدی عالی برای کشف تاریخ، طبیعت و فرهنگ کشورهای بالتیک است و به هر نوع مسافری، از تاریخ دوست گرفته تا ماجراجو، تجربه ای غنی و به یادماندنی ارائه می دهد.

نتیجه گیری

ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، شهری است که به زیبایی تاریخ و مدرنیته را در هم آمیخته و هر ساله بازدیدکنندگان بسیاری را به خود جذب می کند. از کوچه های سنگ فرش شده شهر قدیمی که میراث جهانی یونسکو است و شکوه معماری باروک را به نمایش می گذارد، تا جمهوری هنری اوژوپیس با روح آزادش، و از پارک های سرسبز که این شهر را به «پایتخت سبز اروپا» تبدیل کرده اند تا دانشگاه های معتبر و مراکز نوآوری فین تک، ویلنیوس داستانی بی نظیر برای هر نوع مسافری دارد.

این شهر با تاریخ غنی، فرهنگ چندوجهی و فضای دانشجویی پویا، فرصت های بی شماری برای کاوش، یادگیری و لذت بردن فراهم می آورد. چه به دنبال ریشه های تاریخی باشید، چه مجذوب هنر و خلاقیت معاصر شوید، یا به دنبال تجربه های طبیعی آرامش بخش و فرصت های تحصیلی و شغلی نوین بگردید، ویلنیوس مقصدی است که هرگز از خاطر نمی رود. این نگین بالتیک، با جاذبه های درون شهری و گشت و گذارهای دلنشین اطرافش مانند قلعه تراکای، نوید تجربه ای غنی و فراموش نشدنی را می دهد که شما را به سفری دوباره به این شهر دوست داشتنی دعوت می کند.