کارشناس تحولات جمعیت ضمن بیان اینکه نرخ رشد جمعیت ایران از ۳.۹ درصد در سال ۶۵ به ۱.۱ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده و پیش بینی می شود که این نرخ تا سال ۱۴۱۵ به «صفر» برسد گفت: حدود ۲۲ درصد از زوج ها در ایران بدون فرزند هستند که این موضوع نیازمند بررسی دقیق تر است.
به گزارش هنر برتر در نشست دوم از سلسله نشست های «ایران جوان» که به همت اندیشکده موج و بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) برگزار شد صالح قاسمی کارشناس تحولات جمعیت به بررسی چشم انداز جمعیت ایران از گذشته تا آینده و چالش های فرزندآوری پرداخت.
قاسمی در ابتدای سخنان خود اهمیت جمعیت را به ویژه در حوزه اقتصاد مورد تأکید قرار داد و گفت: اگرچه کشورهایی مانند هند اندونزی و برزیل از نظر شاخص های کلان اقتصادی رشد کرده اند اما این رشد به رفاه عمومی مردم آن ها منجر نشده است.
او توضیح داد که در بسیاری از کشورها رشد اقتصادی نمی تواند به تنهایی معیاری برای موفقیت و پیشرفت اجتماعی باشد و باید به رفاه عمومی مردم نیز توجه شود. او همچنین به این نکته اشاره کرد که در ایران با وجود رشد اقتصادی در برخی سال ها نابرابری ها و مشکلات معیشتی همچنان وجود دارد و این موضوع نیازمند توجه جدی است.
وی در ادامه افزود: معمولاً در دنیا ابتدا شاخص های کلان اقتصادی رشد می کنند و سپس با فاصله ای ۳۰ تا ۵۰ ساله بر شاخص های خرد اقتصادی و رفاه عمومی تأثیر می گذارند. این روند در کشورهای غربی نیز مشاهده شده و به همین دلیل پیش بینی می شود که سهم کشورهای G۷ از اقتصاد جهانی کاهش یابد و کشورهای با جمعیت جوان تر مانند کشورهای E۷ سهم بیشتری از رفاه عمومی را به دست آورند.
قاسمی تأکید کرد که برای ایران نیز باید به دنبال راهکارهایی بود که بتواند جمعیت را به سمت رشد و شکوفایی هدایت کند.
قاسمی با تأکید بر اینکه کشورهای G۷ که شامل کشورهای صنعتی و توسعه یافته فعلی هستند و ویژگی جمعیتی مشترکی دارند گفت: جمعیت این کشورها یعنی کانادا فرانسه آلمان ایتالیا ژاپن بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به سرعت به سمت سالخوردگی جمعیت حرکت می کنند و نیروی کار درونی خود را به شدت کاهش می دهند. در مقابل این کشورها به مهاجرپذیری روی آورده اند. ویژگی مشترک جمعیتی کشورهای E۷ (چین هند اندونزی برزیل روسیه مکزیک و ترکیه) علاوه بر جمعیت زیاد نرخ رشد جمعیت مثبت و ساختار جمعیتی جوان است که به شکل هرم سنی جوان نمایان می شود.
وی در ادامه افزود: سازمان جهانی اقتصاد با انتشار پیش بینی هایی در حوزه اقتصاد اعلام می کند که آینده اقتصاد جهان از کشورهای G۷ به کشورهای E۷ منتقل می شود. به عبارتی دیگر اقتصاد بر پایه جمعیت می چرخد. این نکته را باید در نظر داشت که با وجود رشد شاخص های کلان اقتصادی در کشورهایی مانند هند اندونزی و برزیل این کشورها به دلیل عدم رفاه عمومی بالا مطلوب نیستند. بنابراین اگرچه GDP و GNP این کشورها ممکن است رشد کنند اما این رشد اقتصادی زمانی ارزشمند است که مردم از رفاه کافی برخوردار باشند.
وی با اشاره به این مسئله که معمولاً در دنیا ابتدا شاخص های کلان اقتصادی رشد می کنند و سپس با فاصله ای ۳۰ تا ۵۰ ساله این رشد بر شاخص های خرد اقتصادی و رفاه عمومی تأثیر می گذارد ادامه داد: این روند مشابه تجربیات کشورهای غربی پس از انقلاب صنعتی و جهش تکنولوژی است.
قاسمی به دغدغه های رهبر معظم انقلاب درباره موضوع جمعیت اشاره کرد و گفت: طی ۱۲ سال گذشته ایشان ۶۹ مرتبه به موضوع جمعیت تأکید و تذکر داده اند.
این کارشناس تحولات جمعیتی در ادامه به برخی آمارهای نگران کننده اشاره کرد و گفت: نرخ رشد جمعیت ایران از ۳.۹ درصد در سال ۶۵ به ۱.۱ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده و پیش بینی می شود که این نرخ تا سال ۱۴۱۵ به صفر برسد.
او همچنین به کاهش نرخ باروری از ۶.۵ فرزند به ازای هر زن در سال ۶۵ به ۱.۶ فرزند در حال حاضر اشاره کرد و گفت: این کاهش نشان دهنده بحرانی عمیق در ساختار جمعیتی کشور است.
قاسمی افزود که این روند ممکن است به کاهش نیروی کار و افزایش هزینه های اجتماعی منجر شود.
این کارشناس ادامه داد: استان هایی مانند گیلان و مازندران با نرخ باروری ۰.۹ و ۱.۱ فرزند به ازای هر زن به شدت در معرض خطر قرار دارند.
او همچنین به آمارهای مربوط به سن ازدواج اشاره کرد و گفت: سن ازدواج در ایران به طور میانگین به ۲۵ سال برای دختران و ۳۰ سال برای پسران رسیده است که این موضوع می تواند به کاهش نرخ باروری منجر شود.
قاسمی همچنین به افزایش تعداد زوج های بدون فرزند اشاره کرد و گفت: حدود ۲۲ درصد از زوج ها در ایران بدون فرزند هستند که این موضوع نیازمند بررسی دقیق تر است.
قاسمی همچنین به روند سالخوردگی جمعیت اشاره کرد و گفت: در آینده نزدیک بیش از ۳۰ درصد جمعیت ایران سالمند خواهد بود.
او تأکید کرد که این تغییرات تأثیرات قابل توجهی بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی کشور خواهد داشت و ممکن است منجر به کاهش نیروی کار و فشار بر سیستم های بهداشتی و درمانی شود. این موضوع می تواند به بحران هایی در حوزه سلامت و تأمین اجتماعی منجر شود که نیازمند برنامه ریزی دقیق و مؤثر است.
این کارشناس در ادامه به چالش های اجتماعی ناشی از سالخوردگی جمعیت اشاره کرد و گفت: پدیده هایی مانند سندروم آشیانه خالی و سالمندان سرراهی مشکلات روحی و روانی را برای سالمندان ایجاد می کند.
او افزود: این مسائل به دلیل عدم حمایت خانوادگی و اجتماعی می تواند به بحران های اجتماعی بیشتری منجر شود.
قاسمی همچنین بر اهمیت ایجاد شبکه های اجتماعی و حمایتی برای سالمندان تأکید کرد و گفت که باید به دنبال راهکارهایی بود که این قشر از جامعه احساس تنهایی و بی سرپرستی نکند.
قاسمی در پایان تأکید کرد که اگر امروز به این چالش ها توجه نشود در آینده ای نزدیک ممکن است دیگر فرصتی برای جبران وجود نداشته باشد.
پایان خبر هنر برتر
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "پیش بینی ها از «صفر» شدن نرخ رشد جمعیت تا سال ۱۴۱۵/ ۲۲ درصد زوج های ایرانی بدون فرزند هستند" هستید؟ با کلیک بر روی اجتماعی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "پیش بینی ها از «صفر» شدن نرخ رشد جمعیت تا سال ۱۴۱۵/ ۲۲ درصد زوج های ایرانی بدون فرزند هستند"، کلیک کنید.
