شناسایی ۷۲۰۰ بیمار مبتلا به “سل”؛ راه های انتقال این بیماری

آفتاب نیوز :

هرساله ۲۳ مهرماه به مناسبت خدمات ارزنده دانشمند برجسته کشورمان “محمد زکریای رازی” به عنوان روز ملی مبارزه با سل گرامی داشته می شود.

سل چیست؟

سل یک بیماری تنفسی واگیردار و قابل انتقال است که توسط میکروب سل (مایکوباکتریوم توبرکلوزیس) ایجاد می شود این بیماری می تواند به تمام دستگاه های بدن نظیر استخوان ها مفاصل مغز کلیه و پوست و… آسیب برساند اما در ۸۰ درصد موارد ریه را درگیر می کند.

علائم بیماری سل چیست؟

میکروب سل در اغلب موارد ریه را درگیر می کند و با علائم مربوط به دستگاه تنفسی تظاهر می کند.

مهم ترین علامت بیماری سل سرفه مداوم به مدت ۲ هفته یا بیشتر است که می تواند با علائم دیگری نظیر تب کاهش وزن تعریق بخصوص تعریق شبانه و بی اشتهایی خستگی زودرس ضعف درد قفسه سینه خلط و گاهی خلط خونی همراه باشد.

از آنجایی که بیماری سل ممکن است اعضای مختلف بدن را درگیر کند برحسب نوع عضو و ارگانی که درگیر کرده ممکن است با علائم مختلفی از قبیل بزرگی غده لنفاوی درد استخوان وجود خون در ادرار و نازایی همراه باشد.

تعداد موارد ابتلا به سل در سال گذشته

در سال ۱۴۰۲ از کل موارد مبتلا به سل در کشور ۵۷ درصد موارد مرد و ۲۴ درصد موارد غیر­ایرانی بوده اند. همچنین تعداد کل موارد مبتلا به سل شناسایی شده در سال ۱۴۰۲ در کشور ۷۲۶۱ نفر بوده است.

میانه سنی بیماری در سال ۱۴۰۲ برای کل موارد سل ۵۳ سال بوده است.

بیماری سل قابل انتقال است؟

این بیماری در بسیاری از موارد قابل سرایت به دیگران است به خصوص اگر این بیماری ریه ها و یا حنجره را درگیر کرده باشد و یا در ریه حفره تشکیل داده باشد می تواند از طریق قطرات ریز تنفسی به دیگران منتقل شود. معمولا ًبا عطسه سرفه حرف زدن و حتی با خندیدن این قطرات به مسافت های طولانی پرتاب می شوند و در هوا معلق باقی می مانند و اگر فرد سالمی از این هوای آلوده تنفس کند میکروب وارد ریه های شخص سالم می شود. قطرات آلوده به باکتری سل تا چندین روز در هوا باقی می مانند.

عوامل مختلفی می تواند باعث انتقال و سرایت این بیماری به سایرین شود. محیط های شلوغ کوچک و بدون تهویه مناسب از عوامل موثر در انتقال بیماری سل است.

مدت تماس با فرد مسلول (به خصوص انواع ریوی و یا وجود حفره در ریه) از عواملی هستند که انتقال سل را افزایش می دهد. به علاوه در صورت تشخیص به موقع سل و درمان صحیح آن اغلب بیماران پس از دو هفته میکروب سل در خلط شان کاهش یافته و دیگر بیماری را به دیگران منتقل نمی کنند.

چگونه از انتقال بیماری پیشگیری کنیم؟

مهم ترین روش پیشگیری از بیماری سل شناسایی علائم بیماری (سرفه بیش از دو هفته) و معرفی افراد مشکوک به مراکز بهداشتی درمانی جهت تشخیص بیماری و درمان آن ها است.

در عین حال رعایت نکات زیر باعث پیشگیری از ابتلا به بیماری می شود:

پوشاندن دهان و بینی با دستمال در هنگام سرفه و عطسه
خودداری از ریختن آب دهان و خلط روی زمین
خوردن غذا های سالم به مقدار کافی
تهویه مناسب محل زندگی و کار با هوای تازه
خودداری از مصرف سیگار
تزریق واکسن “ب ث ژ” در کودکی

سل درمان می شود؟

خوشبختانه سل بیماری قابل درمان است به شرط آن که دارو های ضد سل به دقت و به طور کامل مصرف شوند باید در نظر داشت که دوره درمان بیماری سل حداقل ۶ ماه است که در طی این مدت باید دارو ها بطور منظم و مرتب استفاده شوند در غیر اینصورت میکروب در بدن فرد مقاوم و درمان آن به مراتب مشکل تر می شود.