واکاوی سپیدایی ایران و مکان یابی احداث نیروگاه های خورشیدی با داده های سنجش از دور

محققان دانشگاه سیستان و بلوچستان، موفق به «واکاوی زمانی و مکانی آلبدوی ایران با بهره گیری از داده های سنجش از دور» شدند.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری هنر برتر، «واکاوی زمانی و مکانی آلبدوی ایران با بهره گیری از داده های سنجش از دور»، عنوان رساله دکتری امیدرضا کفایت مطلق است که  توسط بنیاد ملی علم ایران به انجام رسیده است.

کفایت مطلق، دانش آموخته دکتری تخصصی جغرافیا  آب و هواشناسی از دانشگاه سیستان و بلوچستان درباره علت انجام این طرح توضیح داد: ایران روی کمربند خشک جهان در منطقه جنب حاره ای قرار گرفته و دارای آب و هوایی بسیار شکننده است. رشد جمعیت و توسعه شهر ها و خشکسالی های پیاپی در سال های اخیر، تغییرات کاربری بسیاری را به جود آورده و زیان های هنگفتی را به پوشش گیاهی و پوشش برفی رسانده است.

وی ادامه داد: گردآوری اطلاعات در مورد تغییرات پیوسته آلبدو (سپیدایی) یا (درصد بازتاب نور از سطح یک جسم)  با روش های معمولی بسیار مشکل و پر هزینه است و از سوی دیگر داده های ایستگاهی کامل نیستند. به همین دلیل داده های دورسنجی روش سودمندی است که دید وسیعی از منطقه ارایه می کند.

این پژوهشگر اضافه کرد: امروزه بحران های سیاسی، اقتصادی و مسایلی نظیر محدودیت دوام ذخایر فسیلی، نگرانی های زیست محیط زیست محیطی، افزایش جمعیت، رشد اقتصادی و ضریب مصرف، مشکلاتی هستند که فکر محققان را در یافتن راهکار های مناسب برای حل معضلات انرژی در جهان، درگیر کرده است. همچنین، بهره برداران از منابع فسیلی دریافته اند که برداشت امروز از ذخایر فسیلی، منجر به بهره وری کمتر فردا و در نهایت خالی شدن منابع در مدت زمان کم می شود.

وی تصریح کرد: در این میان استفاده از انرژی های تجدیدپذیر یعنی استفاده از منابع انرژی مانند انرژی خورشید، انرژی باد، انرژی امواج دریا که در مقایسه با طول عمر انسان ها به صورت مداوم در حال جایگزینی است؛ از بهترین راهکار های در دسترس انسان به شمار می رود.

کفایت مطلق ادامه داد: دسترسی کشور های درحال توسعه به انواع منابع انرژی های تجدید پذیر، برای توسعه اقتصادی آن ها اهمیت اساسی دارد و پژوهش های جدید نشان داده که بین میزان توسعه یک کشور و میزان مصرف انرژی آن، رابطه مستقیمی برقرار است؛ لذا با توجه به ذخایر محدود انرژی فسیلی و افزایش سطح مصرف انرژی در جهان، دیگر نمی توان به منابع موجود انرژی متکی بود و بنابراین کشور های پیشرفته دنیا به دنبال یافتن منابع جایگزین برای تولید انرژی الکتریکی هستند.

وی اضافه کرد: همچنین، میزان تابش انرژی خورشیدی در نقاط گوناگون جهان یکسان نبوده و در کمربند خورشیدی زمین بیشترین مقدار را دارد. ایران به دلیل قرار گرفتن در کمربند تابشی خورشید از پتانسیل بالایی در زمینه بهره برداری از این موهبت خدادادی برخوردار است.

این پژوهشگر ادامه داد: فراهم کردن زمینه بررسی تابش های کوتاه و بلند خورشیدی، ارزیابی اثرات منطقه ای فراورده های موثر بر میزان آلبدو و تعیین مناطق مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی از جمله اهداف انجام این طرح بود. چرا که با به کارگیری نتایج این تحقیق در برنامه ریزی های محیطی می توان مدیریت ریسک را در خصوص نواحی رویشی اجرا کرد و برنامه ریزی مناسب برای جلوگیری از تخریب جنگل ها انجام داد.

کفایت مطلق، درباره نحوه تحلیل داده های این پژوهش توضیح داد: حجم داده ها در این تحقیق زیاد بود و برای دانلود داده های ماهواره ای، مشکلات زیادی داشتیم اما سرانجام شش مقاله از این تحقیق استخراج شد که بیش از تعداد برآورد شده بود.