سوزن دوزی؛ سوی چشم و نقش جان بر دل سپید پارچه

بی شک هنگامی که سخن از هنر به میان می آید مصادیق زیادی در ذهن افراد تداعی می شود. مصداق هایی که هرکدام تاریخچه و هویت متخص به خود را دارند. از سفالگری و منبت کاری و مینا کاری تا قالی بافی و گلدوزی و سوزن دوزی همگی نمونه هایی از هنر اصیل ایرانی هستند که از گذشته با تاریخ و فرهنگ غنی مردمان ایران زمین پیوند خورده اند.

امروزه علی رقم افزایش تعداد قالی ها یا پارچه های ماشینی که با استفاده از فناوری و ماشین آلات روز تولید می شوند هنوز هستند افرادی که سعی می کنند تا شیوه پیشینیان خود را حفظ کرده و با دستان خود پارچه ها و قالی های دست بافت تولید کنند تا این آثار همچنان ارزش و معانی نهفته در نقوش خود که عجین شده با تمدن و سنن ایرانی است را حفظ کنند.

سرپنجه های هنرآفرین زنان گلستانی با مهارتی خیره کننده و به مدد نخ و سوزن نقش هایی بر پارچه می نشاند که نقش خیالش است. نقش و نگارهایی زیبا و جذاب که چشم را از آن سیری نیست و دل را دل برکندن از آن میسر نیست؛ و به این طریق است که لباس های محلی و سنتی که ترکیبی از هنر زیبایی طبیعت و زندگی است پدید می آید.

اعظم امانی بانوی سخت کوش ایرانی یکی از افرادی است که سعی در زنده نگه داشتن هنر سوزن دوزی ایرانی دارد. او که اصالتاً از دیار کردهای کرمانج خراسان شمالی است این حرفه را بیست سال پیش از مادرش آموخته و اکنون عاشقانه تلاش می کند تا با دوختن نقوش برگرفته از هنر و معماری ایرانی با استفاده از نخ های بسیار زیبا و پر رنگ و لعاب آثار فاخر تولید کرده و آن را به نمایش بگذارد.

این بانوی ایرانی هشت سال است که به صورت حرفه ای مشغول به کار است و برند ویژه خود را به ثبت رسانده  و آثار دیدنی خود را در فضای مجازی به نمایش گذاشته. او که نیازهای متقاضیان و مشتریان خود را به خوبی می شناسد با همت و خلاقیت خود و طی سال ها آزمون و خطا موفق شده تا با استفاده از تکنیک های خاص و تغییر زاویه سوزن و نوع دوخت بر روی پارچه در مقایسه با گذشته آثار را به روزتر کند تا کشش و جاذبه رنگی بیشتری را ایجاد کند.

جالب است بدانید بیشتر مشتریان او ایرانی های ساکن خارج از کشور هستند که در هنگام سفر به وطن کارهای او را برای استفاده در منزل یا به عنوان سوغات برای اقوام و دوستان خود در خارج از ایران خریداری می کنند و چون در حمل و نقل آن دشواری ندارند و تا سالیان سال می توانند از آن در منازل خود استفاده کنند از خرید این آثار به شدت راضی هستند.

علی رقم خرید مشتریان ساکن در خارج از کشور او همچنان دغدغه فروش محصولات خود را دارد به خصوص پس از فیلتر شدن برخی از اپلیکیشن های خارجی که به گفته ی خودش این فیلترینگ ضربه سنگینی را به فرآیند تولید و فروش او تحمیل کرد. چرا که درآمد حاصل از فروش پارچه های سوزن دوزی شده در نمایشگاه ها کفاف اجاره مغازه پرداخت حقوق شاگردها و سوزن دوزها و همچنین خرید مواد اولیه را نمی دهد.

امانی چندین سال است تلاش می کند تا کار خود را از طریق سوزن دوزی بر روی پرده لباس و حتی روتختی گسترش دهد اما به دلیل نبود فضای کافی برای کار و نداشتن سرمایه لازم برای خرید لوازم مورد نیاز مجبور است که تا زمان فراهم شدن شرایط مناسب به کار سوزن دوزی بر روی پارچه قناعت کند.

او که اکنون در فروشگاه پرنیان واقع در خیابان لاله شهر گرگان ( فروشگاهی که بسیج سازندگی گلستان با هدف حمایت از تولیدکنندگان خورد و کوچک احداث کرده است مشغول به کار است به علت پرداخت اجاره منصفانه در مقایسه با اجاره مغازه قبلی احساس رضایت بیشتری دارد و اینگونه اظهار می کند که درآمد فعلی او به گونه ای هست که بتواند همزمان با پرداخت اجاره این فروشگاه مواد موردنیاز را خریداری کرده و پروژه های بیشتری را قبول کند.

این هنرمند خوش ذوق که برای برای  هشت نفر  فرصت شغلی ایجاد کرده و ۶ سوزن دوز و ۲ خیاط نیز در تولید این آثار با او همکاری می کنند می گوید: این بانوان هنرمند در گذشته و قبل از همکاری با من مجبور بودند که برای تهیه مایحتاج زندگی کارهای بیرون از منزل و حتی کارهای ساختمانی انجام دهند. اما خداروشکر در حال حاضر نیازی به شغل دوم ندارند و ضمن رسیدگی به کارهای خانه کار سوزن دوزی را هم انجام می دهند.

امانی با سوزن دوزی بر روی پارچه های کتان الیاف طبیعی که ۱۰۰درصد از پنبه هستند و استفاده از نخ های به کار رفته در دوخت لباس های زنان بلوچ که به هیچ عنوان رنگ دهی ندارند محصولات بسیار زیبا و جذابی را تولید می کند که استحکام بسیار زیادی دارد و می تواند سالیان طولانی به صورت مداوم مورد استفاده قرار گیرد.

طرح ها و نقوش استفاده شده در این پارچه ها نیز برگرفته از هنر معماری قلاب بافی یا نقاشی روی شیشه است که با کمی اصلاحات و دگرگون شدن به نقش های قابل دوخت تبدیل به آثار نفیس می شوند.

پایان خبر هنر برتر