خلاصه کتاب مدیریت ورزشی ( نویسنده فواد عباسی )

کتاب «مدیریت ورزشی» نوشته فواد عباسی، راهنمایی جامع و کاربردی برای شناخت عمیق اصول و فرآیندهای مدیریت در دنیای پرتحول ورزش است. این اثر که به شیوه ای دقیق و مستند نگاشته شده، مفاهیم کلیدی، نظریه ها و مکاتب مدیریت را در بستر ورزشی تبیین می کند و برای هر فعال، مدیر یا دانشجوی این حوزه، منبعی ارزشمند محسوب می شود. از تعریف مبانی مدیریت ورزشی گرفته تا چگونگی سازماندهی رویدادهای بزرگ و اصول بودجه بندی، این کتاب یک نقشه راه کامل برای موفقیت در عرصه مدیریت ورزشی به دست می دهد.

مدیریت ورزشی به معنای به کارگیری اصول و فرآیندهای مدیریتی در تمام جنبه های مرتبط با ورزش، از جمله سازمان های رسمی و غیررسمی، رویدادها، تیم ها و تسهیلات ورزشی است. این حوزه گسترده شامل برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل منابع و نیروی انسانی به منظور دستیابی به اهداف ورزشی مشخص می شود. اهمیت مدیریت در ورزش امروز بیش از پیش نمایان شده است؛ با توجه به رشد روزافزون صنعت ورزش، نیاز به مدیران کارآمد و متخصص که بتوانند چالش ها را شناسایی کرده و فرصت ها را به بهترین شکل ممکن به کار گیرند، حیاتی است.

کتاب حاضر با هدف تجهیز خوانندگان به دانش و مهارت های لازم برای موفقیت در این زمینه، تلاش می کند تا با زبانی شیوا و ساختاری منسجم، به پیچیدگی های مدیریت ورزشی بپردازد. این خلاصه به شما کمک می کند تا با سرعت و دقت، به درک کاملی از محتوای این کتاب دست یابید و آموخته های آن را در مسیر حرفه ای خود به کار بندید. هدف این مقاله، ارائه یک نگاه کلی و در عین حال عمیق به مهم ترین مفاهیم مطرح شده در کتاب است تا کاربران بتوانند با درک صحیحی از ساختار و محتوای اصلی کتاب، تصمیم به مطالعه نسخه کامل آن بگیرند و یا دانش خود را در این زمینه بهبود بخشند.

مدیریت ورزشی چیست؟ (مفاهیم پایه و اهمیت آن)

مدیریت ورزشی، شاخه ای تخصصی از علم مدیریت است که تمامی ابعاد مدیریتی در سازمان های ورزشی، از کوچکترین گروه ها تا بزرگترین فدراسیون های بین المللی، را پوشش می دهد. این تعریف فراتر از صرفاً نظارت بر تیم ها یا مسابقات است؛ بلکه شامل مدیریت تسهیلات ورزشی، برنامه ریزی استراتژیک، بودجه بندی و تأمین مالی، سازماندهی رویدادها، و به کارگیری و توسعه منابع انسانی می شود. کتاب فواد عباسی تاکید می کند که مدیریت ورزشی، تلفیقی از دانش عمومی مدیریت با ویژگی های خاص و منحصر به فرد دنیای ورزش است.

اهمیت مدیریت در سازمان های ورزشی بر کسی پوشیده نیست. در دنیای رقابتی امروز، یک سازمان ورزشی، چه یک تیم فوتبال محلی باشد و چه یک فدراسیون ملی، برای بقا و پیشرفت نیازمند مدیریت قوی و مؤثر است. مدیریت صحیح، تضمین کننده بهره وری منابع، جذب استعدادها، رضایت ذینفعان (ورزشکاران، مربیان، تماشاگران) و در نهایت، دستیابی به اهداف ورزشی و سازمانی است. از طریق مدیریت هدفمند است که می توان از امکانات موجود بهترین استفاده را برد و مسیر توسعه ورزش را هموار ساخت.

ویژگی ها و مهارت های یک مدیر ورزشی موفق

یک مدیر ورزشی موفق، تنها به دانش فنی در مورد ورزش اکتفا نمی کند، بلکه باید مجموعه ای از مهارت های چندوجهی را نیز دارا باشد. کتاب عباسی به تفصیل این مهارت ها را برمی شمرد که شامل موارد زیر است:

• توانایی های انسانی: شامل مهارت های ارتباطی قوی، توانایی کار گروهی، همدلی، ایجاد انگیزه و حل تعارضات. مدیر باید بتواند با افراد مختلف در سطوح متفاوت (ورزشکاران، مربیان، پرسنل، حامیان مالی) به طور مؤثر تعامل کند.
• توانایی های ادراکی: شامل قدرت تحلیل و درک مسائل پیچیده، دیدگاه استراتژیک، و توانایی تفکر سیستمی. یک مدیر ورزشی باید بتواند تصویر کلان را ببیند و روابط علت و معلولی را درک کند.
• توانایی های فنی: دانش و مهارت های تخصصی در زمینه خاص ورزش یا بخش مدیریتی مربوطه. این می تواند شامل آگاهی از قوانین یک رشته ورزشی، نحوه نگهداری از تجهیزات یا اصول بازاریابی ورزشی باشد.
• توانایی های طراحی و حل مسئله: قابلیت طراحی راه حل های خلاقانه برای مشکلات، برنامه ریزی برای آینده و نوآوری در فرآیندها. مدیر باید بتواند در مواجهه با چالش ها، تصمیمات مؤثر و کارآمد اتخاذ کند.

این مهارت ها به یک مدیر ورزشی کمک می کند تا نه تنها بر چالش های روزمره غلبه کند، بلکه سازمان خود را به سمت اهداف بلندمدت و توسعه پایدار هدایت نماید. تطابق این توانایی ها با شغل مورد نظر و همچنین همکاری مؤثر با کارکنان، نقش حیاتی در موفقیت مدیر ایفا می کند.

فرآیند اساسی مدیریت در ورزش: خلاصه فصل اول کتاب

فصل اول کتاب «مدیریت ورزشی» به تشریح بنیادین ترین فرآیندهای مدیریت می پردازد که در هر سازمانی، از جمله سازمان های ورزشی، کاربرد دارند. این فرآیندها به هم پیوسته بوده و لازمه یک مدیریت کارآمد و مؤثر هستند.

نگاهی به تاریخچه و تکامل مدیریت ورزشی

مدیریت، پدیده ای تازه نیست؛ بلکه قدمتی به اندازه تاریخ تمدن بشری دارد. از سازماندهی ساخت و ساز اهرام مصر تا لشکرکشی های عظیم در دوران روم و ایران باستان، رد پای مدیریت مقتدر و سازماندهی یافته قابل مشاهده است. این کتاب یادآور می شود که بسیاری از اصول و مفاهیم مدیریتی امروز، ریشه در تجربیات و نظریه های قرون گذشته دارند. در بستر ورزش نیز، با وجود تحولات چشمگیر در مقیاس و پیچیدگی، نیاز به سازماندهی و هدایت از دیرباز وجود داشته است. تکامل مدیریت ورزشی، همگام با رشد ورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، ادامه یافته و به تدریج به یک رشته تخصصی تبدیل شده است.

پنج گام کلیدی فرآیند مدیریت در بستر ورزشی

فرآیند مدیریت معمولاً در پنج گام اصلی خلاصه می شود که در بستر ورزشی نیز کاربرد حیاتی دارند:

1. برنامه ریزی: نقشه راه موفقیت

برنامه ریزی، اولین و اساسی ترین گام در فرآیند مدیریت است که آینده سازمان را شکل می دهد. در ورزش، برنامه ریزی به معنای تعیین اهداف مشخص، تدوین استراتژی ها و پیش بینی اقدامات لازم برای دستیابی به آن هاست. این مرحله شامل تصمیم گیری در مورد چه کاری باید انجام شود؟ و چگونه انجام شود؟ است. اهمیت برنامه ریزی برای موفقیت سازمان های ورزشی غیرقابل انکار است؛ بدون یک برنامه مدون، منابع به هدر رفته و دستیابی به اهداف دشوار یا ناممکن خواهد بود.

در برنامه ریزی ورزشی، انواع هدف گذاری مطرح می شود: اهداف کوتاه مدت (مانند پیروزی در یک مسابقه یا برگزاری موفق یک رویداد خاص)، میان مدت (مانند ارتقاء به لیگ بالاتر یا توسعه یک برنامه آموزشی در طول یک سال)، و بلندمدت (مانند توسعه پایگاه هواداری، ساختار زیربنایی ورزشی یا دستیابی به رتبه های بین المللی). هر یک از این اهداف نیازمند برنامه ریزی خاص خود هستند.

عوامل مهمی که در برنامه ریزی ورزشی باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:

• ارزشیابی: سنجش مداوم پیشرفت و اثربخشی برنامه ها.
• تجهیزات: تأمین، نگهداری و به روزرسانی وسایل و تجهیزات ورزشی.
• بودجه: تخصیص مناسب منابع مالی و نظارت بر هزینه ها.
• رزرو تسهیلات: برنامه ریزی برای استفاده بهینه از مکان ها و امکانات ورزشی.
• مکاتبات: هماهنگی های لازم با نهادها و افراد ذیربط.

2. سازماندهی: ساختاردهی برای عملکرد بهینه

سازماندهی به معنای ساختاردهی به منابع انسانی و مادی یک سازمان برای تحقق اهداف برنامه ریزی شده است. در این مرحله، مدیر ورزشی وظایف را تقسیم می کند، روابط گزارش دهی را مشخص می سازد و مسئولیت ها را تفویض می کند. اصول اساسی سازماندهی شامل تقسیم کار (تفکیک وظایف به بخش های کوچکتر و تخصصی تر)، تفویض مسئولیت (اختیار دادن به زیردستان برای انجام وظایف)، سلسله مراتب (تعیین خطوط فرماندهی و گزارش دهی) و شایستگی (انتخاب افراد بر اساس توانایی ها و مهارت ها) است.

کتاب به معرفی انواع سازمان ها می پردازد، مانند سازمان های صف و ستاد. سازمان های صف مستقیماً به اهداف اصلی سازمان مرتبط هستند (مثلاً تیم های ورزشی یا مربیان)، در حالی که سازمان های ستاد وظایف حمایتی و مشاوره ای دارند (مانند بخش مالی یا روابط عمومی). ساختارهای سازمانی در ورزش می توانند متنوع باشند، از ساختارهای ساده و متمرکز در تیم های کوچک تا ساختارهای پیچیده و ماتریسی در فدراسیون های بزرگ.

3. به کارگیری نیروی انسانی: انتخاب افراد شایسته

این گام شامل فرآیندهای جذب، گزینش، آموزش و توسعه نیروی انسانی مورد نیاز سازمان است. در حوزه ورزش، انتخاب افراد مناسب برای کمیته ها، تیم ها، کادر فنی و اداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یک انتخاب صحیح می تواند تاثیر مستقیمی بر عملکرد و موفقیت سازمان داشته باشد. کتاب بر لزوم ارزیابی دقیق مهارت ها، تجربیات و توانایی های افراد برای جایگاه های مختلف تاکید می کند تا هم افزایی حداکثری در تیم حاصل شود.

4. هدایت و رهبری: انگیزش و جهت دهی

هدایت و رهبری فرآیند تأثیرگذاری بر افراد برای کار داوطلبانه و با انگیزه در جهت دستیابی به اهداف سازمانی است. رهبری با مدیریت تفاوت دارد؛ در حالی که مدیریت بیشتر به برنامه ریزی و سازماندهی می پردازد، رهبری بر الهام بخشیدن، انگیزه دادن و ایجاد ارتباط با افراد تمرکز دارد. کتاب فواد عباسی سبک های مختلف رهبری را بررسی می کند:

• سبک دستوری: رهبر دستور می دهد و انتظار اطاعت دارد. در شرایط بحرانی یا برای افراد کم تجربه مؤثر است.
• سبک حمایتی: رهبر به نیازهای افراد توجه می کند و از آن ها حمایت عاطفی و اجتماعی به عمل می آورد.
• سبک مشارکتی: رهبر افراد را در تصمیم گیری ها مشارکت می دهد و از نظرات و ایده های آن ها استقبال می کند. این سبک به افزایش تعهد و انگیزه کمک می کند.

انتخاب سبک رهبری مناسب در موقعیت های مختلف ورزشی (مثلاً در یک مسابقه حساس، در تمرینات روزمره یا در جلسات برنامه ریزی) کلید موفقیت است.

5. نظارت و کنترل: اطمینان از دستیابی به اهداف

کنترل، آخرین گام در فرآیند مدیریت است که اطمینان می دهد فعالیت ها بر اساس برنامه ها پیش می روند. این مرحله شامل تعیین استانداردها، سنجش عملکرد واقعی، مقایسه عملکرد با استانداردها و در صورت لزوم، انجام اقدامات اصلاحی است. مکانیسم های نظارتی در ورزش می توانند شامل بررسی های دوره ای، گزارش دهی منظم، و استفاده از معیارهای عملکردی باشند.

فرآیند کنترل به طور کلی شامل موارد زیر است:

1. سنجش و اندازه گیری عملکرد واقعی: جمع آوری اطلاعات در مورد آنچه که در حال انجام است.
2. مقایسه عملکرد واقعی با استانداردها: بررسی انحرافات و تفاوت ها.
3. اصلاح هر نوع انحرافات قابل ملاحظه: انجام اقدامات لازم برای بازگرداندن فعالیت ها به مسیر اصلی.

یکی از ابزارهای مهم کنترل و برنامه ریزی، بودجه است. بودجه نه تنها میزان منابع مالی موجود را مشخص می کند، بلکه به عنوان یک استاندارد برای کنترل هزینه ها و عملکرد مالی عمل می کند. بودجه بندی بر مبنای صفر (Zero-Based Budgeting) یکی از روش های مطرح است که در آن هر ساله باید توجیه کاملی برای هر بخش از بودجه ارائه شود و فرض بر این است که هیچ بودجه ای به طور خودکار به سال بعد منتقل نمی شود.

مدیریت اگرچه ظاهراً واژه نو به نظر می رسد اما حقیقت آن است که مدیریت همزاد تمدن ها است. اگر روند تاریخی اندیشه مدیریت را موردبررسی قرار دهیم درخواهیم یافت که تمدن های بزرگ در سایه مدیریت های مقتدر به عظمت و شکوه دست یافته اند.

نظریه ها و مکاتب تأثیرگذار در مدیریت ورزشی

کتاب عباسی به بررسی اجمالی نظریه ها و مکاتب مختلف مدیریت می پردازد که در درک بهتر مدیریت ورزشی نقش دارند:

• مکتب کلاسیک:
  • نظریه مدیریت علمی (فرد ریک تیلور): بر افزایش کارایی از طریق مطالعه زمان و حرکت، تقسیم کار و تخصصی سازی تمرکز دارد.
  • نظریه فرآیندی مدیریت (هنری فایول): بر وظایف کلی مدیریت (برنامه ریزی، سازماندهی، فرماندهی، هماهنگی، کنترل) و اصول حاکم بر آن ها تأکید دارد.
  • بوروکراسی (ماکس وبر): سیستمی مبتنی بر سلسله مراتب، قوانین رسمی، تقسیم کار و عدم شخصی سازی در تصمیم گیری.
• مکتب نئوکلاسیک (نظریه مدیریت رفتاری):
  • بر اهمیت عوامل انسانی، انگیزش و روابط انسانی در سازمان تأکید دارد.
  • نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو: نیازهای انسان را در یک هرم (فیزیولوژیک، امنیت، اجتماعی، احترام، خودشکوفایی) طبقه بندی می کند و بیان می دارد که برای ایجاد انگیزه، باید نیازهای سطح پایین تر برآورده شوند.

این مکاتب، چارچوب های فکری مختلفی را برای درک پدیده های مدیریتی در اختیار مدیران ورزشی قرار می دهند.

مدیریت عملیاتی رویدادهای ورزشی: خلاصه فصل دوم کتاب

فصل دوم کتاب فواد عباسی به یکی از جذاب ترین و پرچالش ترین بخش های مدیریت ورزشی، یعنی مدیریت عملیاتی رویدادها و مسابقات ورزشی، اختصاص دارد. برگزاری موفقیت آمیز یک رویداد ورزشی، نیازمند برنامه ریزی دقیق، سازماندهی بی نقص و هماهنگی مستمر است.

الگوها و سازماندهی رویدادها

رویدادهای ورزشی دارای الگوها و ساختارهای متنوعی هستند؛ از مسابقات محلی کوچک تا رویدادهای ملی و بین المللی بزرگ. کتاب به بررسی چگونگی سازماندهی منطقه ای این مسابقات و اهمیت انتخاب الگوهای مناسب بر اساس نوع ورزش، تعداد شرکت کنندگان و اهداف رویداد می پردازد. این امر می تواند شامل سیستم های حذفی، دوره ای (لیگ)، یا ترکیبی باشد که هر یک الزامات مدیریتی خاص خود را دارند.

کمیته اجرایی مسابقه: ارکان و وظایف

برای برگزاری هر رویداد ورزشی موفق، یک کمیته اجرایی کارآمد ضروری است. این کمیته متشکل از بخش های مختلف است که هر کدام مسئولیت های مشخصی دارند. کتاب فواد عباسی به تشریح تفصیلی نقش ها و وظایف اعضای این کمیته می پردازد:

مدیر مسابقه: مسئول کلی رویداد، هماهنگ کننده اصلی و تصمیم گیرنده نهایی.

معاون مدیر مسابقه: یاری رسان مدیر، جایگزین او در غیاب وی و مسئول هماهنگی برخی بخش ها.

گروه گزینش: مسئول انتخاب شرکت کنندگان و تیم ها بر اساس ضوابط مشخص.

گروه قانون گذاری: مسئول نظارت بر اجرای صحیح قوانین و مقررات مسابقه.

پزشک مسابقات: مسئول تأمین خدمات درمانی و اضطراری برای ورزشکاران و حاضرین.

گروه پذیرش: مسئول ثبت نام، راهنمایی و استقبال از شرکت کنندگان و مهمانان.

گروه حمل ونقل: مسئول برنامه ریزی و اجرای جابجایی شرکت کنندگان و تجهیزات.

گروه خدمات: مسئول تأمین امکانات رفاهی و پشتیبانی (آب، برق، نظافت).

گروه ترفیع (تبلیغات): مسئول بازاریابی، اطلاع رسانی و جذب تماشاگر و حامی مالی.

گروه ثبت امتیازها و زمان های مسابقه: مسئول ثبت دقیق نتایج و زمان بندی.

گروه موسیقی: مسئول ایجاد فضای مناسب و پخش موسیقی در طول رویداد.

گروه مسئول خوابگاه و رفاه و تغذیه: مسئول تأمین اسکان و خوراک مناسب برای شرکت کنندگان.

گروه جوایز و هدایا: مسئول تدارک و اهدای جوایز به برندگان.

سایر وظایف: شامل گوینده، عکاس، مسئول فهرست و جدول مسابقات و گروه های دانشجویی/دانش آموزی (در صورت نیاز).

هماهنگی مؤثر بین این گروه ها، ضامن برگزاری یک رویداد ورزشی موفق و بدون نقص است.

مراحل گام به گام برگزاری یک رویداد ورزشی موفق

برگزاری رویداد ورزشی یک فرآیند مرحله ای است که هر گام آن به دقت باید اجرا شود:

1. مرحله اول: برنامه ریزی: این مرحله شامل تعیین اهداف رویداد، بودجه بندی اولیه، انتخاب مکان و زمان، و طراحی کلی برنامه (زمان بندی مسابقات، مراسم افتتاحیه و اختتامیه) است.
2. مرحله دوم: سازماندهی: در این گام، ساختار کمیته اجرایی مشخص شده و افراد شایسته برای هر یک از کمیته های فرعی (پذیرش، پزشکی، ترفیع و غیره) گزینش و منصوب می شوند. تفویض مسئولیت ها و اختیارات در این مرحله حیاتی است.
3. مرحله سوم: هماهنگی: پس از سازماندهی، هماهنگی مستمر بین تمام کمیته ها و بخش ها آغاز می شود. این شامل جلسات منظم، ارتباطات شفاف و حل سریع مشکلات بین بخشی است.
4. مرحله چهارم: هدایت و کنترل برنامه توسط مدیر: در طول اجرای رویداد، مدیر مسابقه نقش رهبری و هدایت را ایفا می کند. او بر حسن اجرای برنامه ها نظارت کرده، تصمیمات لحظه ای را اتخاذ می کند و در صورت بروز انحرافات، اقدامات کنترلی و اصلاحی لازم را به کار می گیرد.

این رویکرد مرحله ای، چارچوبی قوی برای برگزاری موفقیت آمیز هر نوع رویداد ورزشی فراهم می آورد.

آشنایی با سازمان های ورزشی داخلی و بین المللی: خلاصه فصل سوم کتاب

فصل سوم کتاب به معرفی ساختار و کارکرد سازمان های ورزشی می پردازد که نقش حیاتی در توسعه و مدیریت ورزش در سطوح ملی و بین المللی دارند. شناخت این سازمان ها برای هر مدیر ورزشی ضروری است.

سازمان های ورزشی وابسته به جنبش المپیک

جنبش المپیک، شبکه ای جهانی از سازمان ها را شامل می شود که با هدف توسعه ورزش و ترویج ارزش های المپیک فعالیت می کنند:

• کمیته بین المللی المپیک (IOC): نهاد عالی جنبش المپیک، مسئولیت نظارت بر بازی های المپیک، ترویج المپیسم و حمایت از ورزش در سراسر جهان را بر عهده دارد.
• کمیته های ملی المپیک (NOCs): نماینده IOC در هر کشور هستند و مسئول توسعه و حفاظت از جنبش المپیک در قلمرو ملی خود می باشند. کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران نیز از این نهادها است که مسئولیت اعزام ورزشکاران به بازی های المپیک و حمایت از فدراسیون های ملی را بر عهده دارد.
• فدراسیون های بین المللی (IFs): نهادهای حاکم بر هر رشته ورزشی در سطح جهان (مانند FIFA برای فوتبال یا FIBA برای بسکتبال). آن ها مسئول تدوین قوانین، سازماندهی مسابقات جهانی و توسعه رشته ورزشی خود هستند.
• فدراسیون های ملی (NFS): نماینده IFs در هر کشور هستند و مسئول توسعه، سازماندهی و نظارت بر رشته ورزشی خود در سطح ملی می باشند. فدراسیون های ورزشی جمهوری اسلامی ایران نمونه هایی از این نهادها هستند.
• انجمن های ورزشی بانوان: سازمان هایی که با هدف توسعه و ارتقاء ورزش زنان فعالیت می کنند.
• هیئت های ورزشی: نهادهای زیرمجموعه فدراسیون های ملی در استان ها و شهرستان ها که وظیفه اجرای برنامه های فدراسیون در مناطق محلی را دارند.
• المپیک سولیداریتی (همبستگی): برنامه ای از IOC که به کمیته های ملی المپیک کشورهای در حال توسعه کمک می کند تا ورزشکاران و مربیان خود را آموزش دهند و توسعه بخشند.

جایگاه ورزش در ساختار نظام دولتی ایران

در ایران، ورزش بخشی جدایی ناپذیر از سیاست گذاری های دولتی است و نهادهای مختلفی در این زمینه نقش آفرینی می کنند:

• سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران (سابق): این سازمان پیش تر مسئولیت اصلی توسعه ورزش کشور را بر عهده داشت که بعدها به وزارت ورزش و جوانان تبدیل شد. این وزارتخانه اکنون متولی اصلی سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت بر تمامی فعالیت های ورزشی و جوانان در کشور است.
• وزارت آموزش و پرورش: نقش کلیدی در توسعه ورزش همگانی و قهرمانی در مدارس دارد. این وزارتخانه از طریق درس تربیت بدنی، مسابقات دانش آموزی و کشف استعدادها، پایه و اساس ورزش کشور را تشکیل می دهد.
• وزارت فرهنگ و آموزش عالی (سابق): در گذشته، این وزارتخانه نیز در توسعه ورزش دانشگاهی و دانشجویی نقش مهمی ایفا می کرد. امروزه، ورزش دانشگاهی از طریق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه ها پیگیری می شود.

ساختار اداری و نمودار تشکیلاتی این نهادها نشان دهنده پیچیدگی و وسعت حوزه مدیریت ورزشی در سطح ملی است و نیازمند هماهنگی و همکاری مستمر برای دستیابی به اهداف کلان ورزشی کشور است.

برای پیشرفت ورزشی در هر کشور و جامعه ای باید مدیریت قوی بر بخش های مختلف آن حضور داشته باشد تا بتواند، امکانات مورد نیاز را برآورده کند و شرایط را برای پیشرفت و بهبودی، مهیا سازد.

بودجه بندی در مدیریت ورزشی: خلاصه فصل چهارم کتاب

فصل چهارم کتاب «مدیریت ورزشی» به یکی از حیاتی ترین ابعاد مدیریت، یعنی بودجه بندی و مدیریت مالی در سازمان های ورزشی، می پردازد. بدون بودجه بندی صحیح و مدیریت مالی قوی، هیچ سازمان ورزشی قادر به پایداری و رشد نخواهد بود.

مبانی و اصول بودجه بندی

بودجه، برنامه ای جامع و کمی است که درآمدها و هزینه های پیش بینی شده یک سازمان را برای یک دوره زمانی مشخص نشان می دهد. در ورزش، بودجه بندی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است زیرا منابع مالی اغلب محدود هستند و نیاز به تخصیص کارآمد دارند. اصول بودجه بندی در ورزش شامل موارد زیر است:

• شفافیت: تمامی درآمدها و هزینه ها باید به وضوح مشخص و قابل ردیابی باشند.
• دقت: پیش بینی ها باید تا حد امکان دقیق باشند تا از کسری یا مازاد بودجه غیرمنتظره جلوگیری شود.
• انعطاف پذیری: بودجه باید قابلیت تطبیق با تغییرات پیش بینی نشده را داشته باشد.
• پاسخگویی: مسئولیت پذیری در قبال اجرای بودجه باید در تمامی سطوح سازمان مشخص باشد.
• همسویی با اهداف: تخصیص منابع باید مستقیماً با اهداف استراتژیک سازمان ورزشی همسو باشد.

انواع بودجه و کاربردهای آن ها

کتاب به معرفی انواع مختلف بودجه بندی می پردازد که هر یک مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند:

• بودجه عملیاتی: شامل درآمدهای جاری (مانند فروش بلیط، حق عضویت) و هزینه های جاری (مانند حقوق و دستمزد، هزینه های نگهداری).
• بودجه سرمایه ای: مربوط به خرید دارایی های بلندمدت (مانند ساخت ورزشگاه جدید، خرید تجهیزات گران قیمت).
• بودجه بر مبنای صفر (ZBB): در این روش، هر ساله باید تمامی هزینه ها از ابتدا توجیه شوند، بدون اینکه فرض شود بودجه سال قبل به طور خودکار تمدید می شود. این روش به شناسایی و حذف هزینه های غیرضروری کمک می کند.
• بودجه بندی افزایشی: بودجه سال جاری بر مبنای بودجه سال قبل با اعمال افزایش یا کاهش های جزئی تعیین می شود.

انتخاب نوع بودجه بندی به اندازه و پیچیدگی سازمان ورزشی و اهداف آن بستگی دارد.

راهکارهای جذب منابع مالی (افزایش اعتبار)

سازمان های ورزشی برای تأمین نیازهای مالی خود به جذب منابع مالی مختلف نیازمندند. کتاب به بررسی دلایل کمک های مالی مردم و اصول موفقیت آمیز برای افزایش اعتبارات می پردازد:

چرا مردم کمک مالی می کنند؟
دلایل می تواند شامل علاقه به ورزش خاص، حمایت از قهرمانان، حس تعلق به جامعه، میل به دیده شدن و اعتبار اجتماعی، یا حتی انگیزه های مالیاتی باشد. درک این انگیزه ها به سازمان ها کمک می کند تا کمپین های جمع آوری کمک مالی مؤثرتری طراحی کنند.

اصول موفقیت آمیز افزایش اعتبارات:

1. هدف گذاری روشن: مشخص کردن دقیق اینکه پول جمع آوری شده برای چه کاری هزینه خواهد شد.
2. رهبری قوی: حضور مدیران و افراد با نفوذ که به پروژه متعهد هستند.
3. داوطلبان فعال: استفاده از نیروهای داوطلب برای کمک به اجرای برنامه های جذب منابع.
4. ارتباطات مردمی مؤثر: اطلاع رسانی شفاف و مداوم در مورد نیازها و دستاوردهای سازمان.

روش های مستقیم و غیرمستقیم جذب منابع:
روش های مستقیم شامل درخواست های کمک مالی، فروش بلیط، حق عضویت، و اسپانسرشیپ مستقیم است. روش های غیرمستقیم می توانند شامل برگزاری رویدادهای خیریه، فروش محصولات با برند ورزشی، یا استفاده از بسترهای آنلاین برای جمع آوری کمک های مردمی باشد. مدیریت مؤثر این عملیات، تضمین کننده پایداری مالی سازمان ورزشی است.

نمونه هایی از بودجه بندی ورزش در نهادهای دولتی (مانند آموزش و پرورش)

کتاب همچنین به ارائه نمونه هایی از بودجه بندی ورزش در نهادهای دولتی می پردازد. به عنوان مثال، در وزارت آموزش و پرورش، بودجه ورزش به بخش های مختلفی از جمله تجهیز مدارس به وسایل ورزشی، برگزاری مسابقات دانش آموزی، آموزش مربیان تربیت بدنی و توسعه زیرساخت های ورزشی در مدارس تخصیص می یابد. این بخش به مدیران ورزشی دیدگاهی عملی از نحوه تخصیص منابع در بخش عمومی می دهد.

برای یک مدیریت خوب و کارآمد ابزارهای زیادی در دردسترس داریم که برخی از آن ها عبارتند از برنامه ریزی، انگیزش، سازمان دهی و کنترل.

نتیجه گیری و تأکید بر اهمیت کتاب

کتاب «مدیریت ورزشی» نوشته فواد عباسی، بی شک یک منبع ارزشمند و جامع برای تمام افرادی است که در حوزه ورزش فعالیت می کنند یا به آن علاقه مند هستند. این اثر با پوشش ابعاد گوناگون مدیریت، از تعاریف پایه و فرآیندهای اساسی گرفته تا مدیریت عملیاتی رویدادها، شناخت سازمان های ورزشی و اصول بودجه بندی، یک دیدگاه کامل و سیستماتیک از این رشته را ارائه می دهد.

محتوای کتاب به گونه ای تدوین شده است که نه تنها برای دانشجویان رشته های تربیت بدنی و مدیریت ورزشی به عنوان یک مرجع دانشگاهی سودمند است، بلکه برای مدیران، مربیان و کارشناسان ورزشی نیز ابزاری کاربردی برای به روزرسانی دانش و بهبود عملکرد حرفه ای آن ها محسوب می شود. جامعیت این کتاب در تبیین مفاهیم نظری در کنار ارائه راهکارهای عملی، آن را به یکی از منابع ضروری در ادبیات مدیریت ورزشی ایران تبدیل کرده است.

در نهایت، این خلاصه به عنوان دروازه ای برای ورود به دنیای غنی و پیچیده مدیریت ورزشی عمل می کند. برای درک عمیق تر، کاربرد عملی اصول و نظریه های مطرح شده، و تسلط کامل بر مباحث، مطالعه نسخه کامل کتاب «مدیریت ورزشی» اثر فواد عباسی به شدت توصیه می شود. با مطالعه این اثر، شما قادر خواهید بود تا در جهت ارتقاء سطح ورزش در کشور و دستیابی به اهداف سازمانی خود، گام های مؤثرتری بردارید و دانش نظری خود را به تجربه عملی تبدیل کنید.